O Άρης Σωτηρίου, δημιουργός του Νεανικόν, ένας γνήσιος crafter με vintage αισθητική

Ατμοσφαιρικές, moody φωτογραφίες, χειροποίητες καρτποστάλ και σημειωματάρια με vintage γραμματοσειρές, πολλά λουλούδια και σπιτικά γλυκίσματα με παραδοσιακή διάθεση. Αυτά και πολλά άλλα θα ξεπηδήσουν στην οθόνη σας μπαίνοντας στην ιστοσελίδα Νεανικόν. Ο Άρης Σωτηρίου είναι ένας πολύ δημιουργικός άνθρωπος με εξαιρετική αισθητική. Στο blog του δημιουργεί και φωτογραφίζει τα γλυκά του, που φτιάχνονται με φρέσκα και αγνά υλικά, και τις χειροτεχνίες του, που καλύπτουν ένα ευρύ φάσμα από νοσταλγικές καρτποστάλ με άρωμα παλιάς Αθήνας, τετράδια και σημειωματάρια μέχρι εσπαντρίγιες και αρώματα!

Ο Άρης αγαπά τις περασμένες δεκαετίες, όταν όλα γίνονταν πιο αργά, ήρεμα, με το χέρι και όχι μαζικά. Αυτός ήταν και ο συνδετικός μας κρίκος, που με έκανε να τον αναζητήσω για μια συζήτηση tête-à-tête, ένα brainstorming εφ’ όλης της vintage ύλης. Στην κουβέντα μας συζητήσαμε πολλά, από το γιατί μας ελκύουν αυτές οι περασμένες εποχές, μέχρι τις vintage συλλογές μας και τις πηγές μας για αντίκες στην Αθήνα και σε όλο τον κόσμο. Μου μίλησε για τα ενδιαφέροντά του, το Νεανικόν και το 100 ετών πιεστήριο στο οποίο τυπώνει τις υπέροχες καρτποστάλ που σκαλίζει ο ίδιος σε λινόλεουμ. Η γλυκύτατη καρτποστάλ που βλέπετε παραπάνω είναι μια δημιουργία του Άρη εμπνευσμένη από τη Madame Gâteaux και την όμορφη κουβέντα μας.

Άρη, πες μας πώς προέκυψε η ονομασία Νεανικόν;

Παντού λέω πως δόθηκε αυτή η ονομασία γιατί πιστεύω πως η καλή διατροφή, η έντονη δραστηριότητα, η δημιουργικότητα, η αισθητική, η επικοινωνία και άλλα πολλά μας κρατούν για πάντα παραγωγικούς και νέους. Αλήθεια είναι, το πιστεύω αυτό, όσο τίποτα! Αν προσπαθήσω όμως να θυμηθώ και λίγο καλύτερα, νομίζω κάπως μου ήρθε το συγκεκριμένο όνομα στην προσπάθεια μου να σμίξω μια «φρέσκια» λέξη με μία «νοσταλγική» κατάληξη. 

Και το πέτυχες περίφημα. Πες μας με λίγα λόγια για το Νεανικόν paperie.

Είναι ένα μικροσκοπικό one man brand που γεννήθηκε μέσα από τις καλλιτεχνικές μου ανησυχίες. Η online πλατφόρμα jamjar και αργότερα κάποια καταστήματα μου έδωσαν την δυνατότητα να διαθέσω εμπορικά τις χάρτινες αρχικά (εξ ου και το paperie) και μετά και τις υφασμάτινες δημιουργίες μου. Μία υπέροχη εμπειρία!

Πες μου την ιστορία της περίφημης πρέσας με την οποία τυπώνεις τις καρτποστάλ σου. Πού τη βρήκες, πώς την αξιοποίησες, πώς κατέληξε να γίνει αναπόσπαστο κομμάτι της δουλειάς σου;

Είχα παρατηρήσει μέσα από διάφορα αγαπημένα blogs, την αναβίωση της παλιάς τυπογραφίας που υφίσταται εδώ και κάποια χρόνια κυρίως στην Αμερική και είχα ζηλεύσει αφάνταστα! Ήθελα και εγώ να βρω ένα παλιό τυπογραφικό πιεστήριο και να κάνω ακριβώς το ίδιο, αλλά δυστυχώς όπου ρωτούσα μου έλεγαν πως τέτοιες μηχανές δεν υπάρχουν. Μετά από κόπο και λίγη τύχη βρήκα στο Μοναστηράκι ένα μικρό αλλά σε άριστη κατάσταση τυπογραφικό πιεστήριο γερμανικής κατασκευής, πιθανότατα 100 χρονών. Να φανταστείς το βράδυ πριν το αγοράσω δεν μπορούσα να κοιμηθώ από την αγωνία! Φοβόμουν μήπως κάποιος άλλος πάει νωρίς το πρωί και μου το προλάβει! Λες και όλη Αθήνα, εκείνη την εποχή, ήθελε ένα τέτοιο εργαλείο!

Με το που το απόκτησα, δεν γνώριζα, ούτε είχα όλα τα υλικά και εργαλεία που απαιτούνται, για να το χρησιμοποιήσω. Δεν υπήρχε δυνατότητα να μάθω να τυπώνω όπως εκείνη την εποχή, και έτσι επινόησα έναν σχεδόν δικό μου τρόπο.

Σχεδιάζω αρχικά στον υπολογιστή το σχέδιο το οποίο αφού το αντιστρέψω το τυπώνω σε ένα απλό χαρτί. Στην συνέχεια με ένα καρμπόν μεταφέρω το σχέδιο από το χαρτί σε ένα λινόλεουμ, το οποίο σκαλίζω στο χέρι και δημιουργώ την σφραγίδα - μήτρα. Τοποθετώ την μήτρα στο τυπογραφικό πιεστήριο, απλώνω το μελάνι και με χειροκίνητες κινήσεις παράγω μαζικά τις εκτυπώσεις μου. Το αποτέλεσμα στην αρχή δεν μου άρεσε. Έβλεπα παντού ατέλειες και έλεγα ποιος θα ενδιαφερθεί για κάτι μισοτελειωμένο, κάτι που φαίνεται κάπου ξεθωριασμένο και κάπου πιο έντονο; Αλλά προς έκπληξή μου διαπίστωσα πως αυτό ακριβώς άρεσε, αυτή η μοναδική πατίνα που κάνει μία καρτούλα να εκπέμπει νοσταλγία και παιδικότητα. Σήμερα αγαπώ τόσο πολύ αυτή την «λάθος» τεχνική εκτύπωσης που θα έλεγα πως πλέον δεν θέλω να μάθω να το κάνω «σωστά». 

Είναι αλήθεια, κι εγώ ερωτεύτηκα αυτές τις “ατέλειες” στις κάρτες σου, που μυρίζουν χειροποίητο, άρα και μοναδικό. Ας μιλήσουμε για το αγαπημένο μου θέμα: γλυκά! Πώς αποφάσισες να πλαισιώσεις τις καλλιτεχνικές σου δημιουργίες με γλυκίσματα;

Για μένα όλα αυτά αποτελούν κομμάτια του κόσμου που έχω στο μυαλό μου και προσπαθώ να εξωτερικεύσω μέσω της δημιουργίας. Αυτός ο κόσμος έχει όλα αυτά μαζί αρμονικά δεμένα αλλά και πολλά άλλα στοιχεία που δεν έχω προλάβει ακόμα να σας παρουσιάσω! Με άλλα λόγια θέλω να ασχοληθώ και με άλλες τέχνες, π.χ. κεραμική.

Ποιο είναι το αγαπημένο σου γλυκό που έχεις δημιουργήσει για το blog και γιατί;

Νομίζω η λεμονόπιτά μου! Από τα πρώτα γλυκάκια που δούλεψα, με τόσο ωραία εμφάνιση και γεύση!

Τα γλυκά σου είναι χωρίς ζάχαρη, φτιαγμένα με φυσικά, αγνά υλικά και αγάπη για την ελληνική παράδοση. Βλέπουμε υλικά όπως το πετιμέζι, τα αποξηραμένα σύκα, οι σταφίδες, ο λωτός και το κυδώνι και άλλα υλικά που παραπέμπουν στα σπιτικά γλυκά των ελληνικών νοικοκυριών των περασμένων δεκαετιών. Μου αρέσει πολύ που συχνά χρησιμοποιείς παλιές συσκευασίες όπως τσίγκινα ή χάρτινα κουτιά στις φωτογραφίσεις σου. Τι σε ώθησε να στραφείς προς αυτή την κατεύθυνση;

Κάπου λίγο πριν τα 30 μου ξεκίνησα σιγά σιγά να αλλάζω την διατροφή μου επιλέγοντας τροφές πιο φυσικές και πιο ακατέργαστες. Μελετώντας εναλλακτικές συνταγές σε ξένα blogs ενθουσιάστηκα και σκέφτηκα να πειραματιστώ σε αντίστοιχες με υλικά πιο τοπικά. Το βρίσκω πιο λογικό να προμηθεύομαι στην πλειοψηφία υλικά που έχουν εδώ κοντά παραχθεί και όχι εισαγόμενα που έχουν ταξιδεύσει από την άλλη άκρη του κόσμου. Βέβαια αυτός δεν είναι απόλυτος κανόνας, που και που επιλέγω και κάποια πιο εξωτικά.

Σίγουρα έχω εμπνευστεί από την ελληνική ζαχαροπλαστική. Μου αρέσει πολύ να φτιάχνω γλυκά του κουταλιού με πετιμέζι αντί για ζάχαρη, όπως τα έφτιαχναν τα παλιά χρόνια πριν η ζάχαρη γίνει προσιτή. Στο blog έχω πολλές συνταγές, ανάμεσά τους και η υπερ αγαπημένη μου βυσσινάδα!

Λατρεύω τις παλιές συσκευασίες! Από γραφιστικής πλευράς μου φαίνονται αριστουργήματα αλλά και η ποιότητα των χρωμάτων είναι πολύ υψηλή γιατί αυτά που έχω ενώ είναι 70 χρονών ακόμα λάμπουν!

Για τη Madame Gâteaux τα λουλούδια αποτελούν αναπόσπαστο κομμάτι του brand, αφού τα βρίσκει κανείς τόσο στις συνταγές μας όσο και στις φωτογραφίσεις μας ως εγγενές χαρακτηριστικό της δουλειάς μας. Ξέρω ότι κι εσύ τα αγαπάς πολύ. Τι ρόλο παίζουν τα λουλούδια στη δική σου δουλειά;

Δεν θέλω να σου πω ψέματα! Πριν ασχοληθώ με την φωτογραφία, δεν είχα κάποια φοβερή αγάπη προς τα άνθη γενικότερα. Διαπίστωσα όμως πως έχουν την δυνατότητα να κάνουν τα πάντα να φαίνονται πιο όμορφα! Εκεί που έχω μια flat φωτογραφία με ένα θέμα που δεν μπορεί να γεμίσει το κάδρο, βάζω λίγα λουλούδια και η εικόνα μαγικά αλλάζει προς το καλύτερο! Από την άλλη βέβαια, υπάρχει μεγάλος κίνδυνος τα λουλούδια να κλέψουν την παράσταση από τον πρωταγωνιστή μας. Κάτι που δεν είναι επιθυμητό! Για αυτό λοιπόν, φροντίζω είτε να είναι στο «παρασκήνιο» είτε να είναι λιγότερο φωτισμένα ώστε ο ρόλος τους να παραμένει συμπληρωματικός ;)

Ποιες είναι οι παλιές εποχές που σε εμπνέουν περισσότερο; Έχεις ιδιαίτερη αδυναμία σε κάποια συγκεκριμένη δεκαετία ή δανείζεσαι από την κάθε περίοδο τα στοιχεία που σου αρέσουν συνθέτοντας το δικό σου ύφος;

Αντλώ πάρα πολλά στοιχεία από τις δεκαετίες του 20 μέχρι και του 30 τα οποία φυσικά τα επεξεργάζομαι και τα παρουσιάζω σε μία δική μου φανταστική εκδοχή. Η έμπνευσή μου δεν σταματά μόνο στην Ελλάδα του χθες αλλά τρέφω μεγάλη αγάπη γενικότερα για την μεσογειακή αισθητική και κουλτούρα αλλά και για το Παρίσι το οποίο νιώθω σαν δεύτερο σπίτι. Και ας έχω πάει μόνο 2 φορές!

Αγαπάς τις παλιές δεκαετίες αλλά δεν είσαι ένας άνθρωπος που είναι χαμένος στο παρελθόν. Εργάζεσαι στον τομέα της Πληροφορικής, έχεις δημιουργήσει μόνος σου το δικό σου site και είσαι πολύ ενεργός στα social media. Κάπως έτσι είμαι κι εγώ και μερικές φορές αστειεύομαι λέγοντας ‘I am an analogue girl living in a digital world’. Αισθάνεσαι κι εσύ το ίδιο; Ή θα ήθελες, αν μπορούσες να ζήσεις σε μια άλλη εποχή ξεγράφοντας όλα τα σύγχρονα κομφόρ;

Έχω σπουδάσει στο Πολυτεχνείο στο τμήμα Ηλεκτρολόγων και Μηχ Η/Υ, αλλά δεν είμαι και πολύ σίγουρος ότι μου ταίριαζε. Βλέπεις, το 1995 που πέρασα στην σχολή ήταν μια εποχή που μας προέτρεπαν να ακολουθήσουμε επαγγέλματα τεχνολογίας μιας και η αγορά αυτό (θα) ζητούσε και όχι να αφουγκραστούμε τις εσωτερικές μας επιθυμίες.

Βέβαια η πληροφορική είναι ένας πάρα πολύ δημιουργικός χώρος που αγάπησα και εξακολουθώ να αγαπώ και να στηρίζω.

Μου αρέσει να ζω στην εποχή μου και να κοιτώ προς το μέλλον, και ας εμπνέομαι από το παρελθόν! Και όπως νιώθεις και εσύ μπορούμε να συνδυάζουμε τον αναλογικό και τον ψηφιακό τρόπο ζωής κρατώντας μία λογική ισορροπία. Αν δεν υπήρχε η τεχνολογία και συγκεκριμένα το Internet και τα social media ίσως δεν θα είχα την δυνατότητα να διδαχθώ και να μοιραστώ τόσες πολλές και διαφορετικές πληροφορίες και να κάνω τελικά και κάτι που επίσης αγαπώ! Είμαι ευγνώμων για αυτό που ζούμε!

Και επειδή πολύ το σοβάρεψα, πρέπει να σου ομολογήσω πως συχνά – πυκνά, νομίζω πως είμαι ένας Παριζιάνος, πολύ προχωρημένος βέβαια για την εποχή του – να τα λέμε αυτά,  που κάπου μεταξύ του 1920 και του 1960  μετακόμισε στην Ελλάδα και έστησε το Νεανικόν!

Ναι, σε καταλαβαίνω, κι εγώ συχνά-πυκνά κάνω κάτι τέτοιες ονειροπολήσεις, χαχαχα! Άρη, μιλήσαμε για τις μικρές επιχειρήσεις με theme και τα concept καταστήματα που θαυμάζουμε (και ζηλεύουμε) στο εξωτερικό, όπως το Merci στο Παρίσι ή το εστιατόριο Pharmacia στη Λισσαβώνα ή τo bar Evans & Peele detective agency του Λονδίνου. Πιστεύεις ότι τέτοιου είδους καταστήματα θα ενδιέφεραν το αθηναϊκό κοινό; Μπορεί η πόλη μας να στηρίξει τόσο εξειδικευμένα concept;

Θα ήθελα πάρα πολύ να σου πω ναι, αλλά θα σου πω πως δεν γνωρίζω. Μακάρι, αν και νιώθω πως το ελληνικό κοινό στηρίζει λίγο περισσότερο ό,τιδήποτε δημιουργικό συνδέεται με το food trend. Δεν είναι κακό αυτό, απλά θα ήθελα να δω και άλλα concepts να εμφανίζονται στην αγορά.

Για παράδειγμα, στην Λισαβόνα πριν κάποια χρόνια άνοιξε το εξαιρετικά πετυχημένο κατάστημα A Vida Portuguesa. Η Katarina Portas, δημιουργός αυτού το project, συγκέντρωσε σε ένα χώρο τοπικά brands τα οποία ενώ  είχαν αντέξει στο πέρασμα του χρόνου χάρη στα χρήσιμα και όμορφα προϊόντα που παράγουν, έφτασαν, λόγω της κρίσης και της μαζικοποίησης του εμπορείου, στο χείλος της οικονομικής καταστροφής. Η Portas κατάφερε να στρέψει τον προβολέα προς αυτές τις μικρές επιχειρήσεις και να τις συστήσει ξανά σε νέους πελάτες, ντόπιους και τουρίστες, με αποτέλεσμα η τοπική δεξιοτεχνία να επιβιώσει και να αναβιώσει. Στις συνεντεύξεις τις πάντα λέει πως ο καταναλωτισμός «é un acto político» είναι δηλαδή μία πράξη πολιτική γιατί μας δίνει την δύναμη να επιλέξουμε αν θα στηρίξουμε οικονομικά μόνο τους μεγάλους και ισχυρούς ή και τους πιο μικρούς.

Το Merci είναι από το πρώτα concept stores στο κόσμο και άνοιξε πριν αρκετά χρόνια στην δραστήρια γειτονιά του Le Marais. Συνδυάζει εμπορικό τμήμα, καφέ και εστιατόριο μέσα σε μια καταπληκτική αισθητική. Και μια απλή βόλτα να κάνεις μέσα σε αυτόν το χώρο είναι μια όμορφη εμπειρία. Σημαντική είναι και η φιλανθρωπική διάσταση που έχει αφού μέρος των εσόδων, από ό,τι έχω διαβάσει, δίνεται για φιλανθρωπίες.

Ξέρω ότι στα επόμενα πλάνα σου είναι η ραπτική (με την παλιά σου ραπτομηχανή) και συγκεκριμένα η δημιουργία καπέλων και παπουτσιών. Είδα όμως ότι πειραματίζεσαι και με τη δημιουργία αρωμάτων τελευταία. Πες μας για αυτά τα σχέδιά σου.

Ναι! Προσπαθώ τόσο πολύ να εξελίξω το μικρό μου «ραφείο»! Σε αντίθεση με το «τυπογραφείο», που αγαπώ τις μικρές μου ατέλειες, στην ραπτική θέλω όλα να είναι τέλεια! Άρτια και σωστά! Οι εσπαντρίγιες είναι ένα project που δουλεύω εδώ και δύο χρόνια και φέτος τόλμησα να παρουσιάσω. Προς το παρόν θα διαθέσω μόνο ένα νούμερο το 43 γιατί μόνο αυτό έχω μάθει να κάνω τέλεια. Σίγα-σιγά όμως θα επεκταθώ! Σιγά-σιγά γιατί ο χρόνος που έχω είναι πολύ περιορισμένος και αυτό δεν αλλάζει.

Καπελάκια έφτιαξα πρώτη φορά πέρσι, (μη φανταστείς πολλά: 5-6), βγήκαν αρκετά καλά, αλλά φέτος θα τα ξαναφτιάξω σίγουρα καλύτερα. Με τα αρώματα δεν σκοπεύω να ασχοληθώ (τουλάχιστον άμεσα) απλά με έπιασε μία νοσταλγία για την κολώνια λεμόνι και λέω «θα τη φτιάξω», να την έχω να την φοράω που και που. Μελέτησα και έκανα την πρώτη δοκιμή. Το άρωμά της ήταν υπέροχο αλλά δεν κράταγε παρά μόνο για 10 λεπτά περίπου, όμως μέσω του facebook έλαβα τόσες πολλές συμβουλές από διάφορους που ασχολούνται που λέω να την τολμήσω σε νέα εκδοχή. Αν τελικά βγει καλή απλά θα μοιραστώ την συνταγή στο blog.

Τι επιφυλάσσει το μέλλον στο Νεανικόν;

Βασικό μέλημά μου είναι να γίνω καλύτερος σε αυτά που ήδη κάνω. Αυτό πάντα λέω και το εννοώ και το εφαρμόζω. Δίνω χρόνο ώστε μέσα από την εμπειρία να κατακτήσω κάθε νέα μου δραστηριότητα ακόμα και αν έχω ήδη προχωρήσει σε νέα projects. Δεν αφήνω τίποτα. Μοιράζω τον χρόνο μου δίκαια και προχωρώ με τα πάντα μαζί.

Άρα προς το παρόν συνεχίζω με όσα ήδη γνωρίζετε ενώ του χρόνου (ή ίσως του παραχρόνου) θέλω να προμηθευτώ δύο ειδικές ραπτομηχανές (ένα τιγκέλι και έναν κοπτοράπτη) για να δοκιμάσω να φτιάξω μπλουζάκια τύπου μερινιέρες, κάτι που χρόνια ονειρεύομαι! Πολύ μακρινό όνειρο επίσης είναι να μεταφέρω το εργαστήριο μου από το σπίτι σε έναν άλλο χώρο ώστε να μπορώ να είμαι πιο άνετος και να δέχομαι και πιο εύκολα επισκέψεις.